Ο ταλαντούχος Φάνης Ματσόπουλος μοιράζεται μαζί μας σκέψεις και φυσικά πλούσιο υλικό από την δουλειά του. Ο Φάνης ειδικεύεται στην αστροφωτογραφία, την ψηφιακή επεξεργασία εικόνας και βίντεο, το 3D animation και την παραγωγή βίντεο για ψηφιακά πλανητάρια. Συνεργάζεται με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, βγάζοντας αστρονομικές φωτογραφίες με τον ιστορικό διαθλαστήρα R. S. Newall και το τηλεσκόπιο Carl Zeiss Aristarchus μήκους 2,3 μέτρων.
Έχει σκηνοθετήσει και παράγει σειρές ντοκιμαντέρ για την τοπική τηλεόραση, διαφημιστικά βίντεο και ντοκιμαντέρ για το Κέντρο Επισκεπτών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και για το Ελληνικό Γραφείο GEO (Group on Earth Observations).
Πού γεννηθήκατε και μεγαλώσατε, και ποια η σχέση σας με την Ήπειρο;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα όμως η καταγωγή μου είναι από τις Φραγκάδες, στο κεντρικό Ζαγόρι, όπου γεννήθηκε ο παππούς μου.
Ο παππούς μου έζησε στα Γιάννενα και αργότερα στην Αθήνα. Ήταν φιλόλογος και Λυκειάρχης στο Αρσάκειο – Τοσίτσειο Εκάλης.
Οπότε οι ρίζες μου είναι εδώ, στην Ήπειρο!
Μιλήστε μας για την επαγγελματική δραστηριοποίηση σας και τις συνεργασίες σας.
Η κύρια επαγγελματική μου δραστηριότητα είναι η δημιουργία ντοκιμαντέρ για Πλανητάρια, η ψηφιακή επεξεργασία εικόνας, η δημιουργία αστρονομικών 3D animation και η Aστροφωτογραφία.
Έχω συνεργαστεί με πολλούς μεγάλους επιστημονικούς οργανισμούς, εταιρίες και ερευνητικά κέντρα, όπως o Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO), το NOIRLab του Αμερικανικού National Science Foundation, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών κ.α.
Δύο από τις πιο πρόσφατες δραστηριότητες μου είναι το Φορητό Ψηφιακό Πλανητάριο με έδρα τα Γιάννενα, το οποίο είναι μια ειδική ημιμόνιμη φορητή κατασκευή σταθερού θόλου προβολής, που ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα διαδίδοντας την επιστήμη της Αστρονομίας και το ιδιωτικό Αστεροσκοπείο Φραγκάδων όπου έχω εγκατεστημένα διάφορα τηλεσκόπια με τα οποία γίνονται παρατηρήσεις αστρονομικών αντικειμένων καθώς και επιδείξεις στο κοινό τους θερινούς μήνες κατόπιν συνεννόησης.
Πλέον ως επιστήμονας, ξέρετε να ερμηνεύετε τον ουρανό. Αλλά θυμάστε πώς νιώθατε όταν κοιτούσατε τον ουρανό και τα αστέρια ως παιδί; Ίσως τα βλέπατε λίγο διαφορετικά τότε.
Ο ουρανός ήταν και θα είναι πάντα το όριο της ανθρώπινης αναζήτησης! Από μικρός είχα την τύχη να παρατηρώ τον ουρανό λόγω του ότι ο πατέρας μου είναι αστρονόμος και διετέλεσε υπεύθυνος του Κέντρου Επισκεπτών του Αστεροσκοπείου Πεντέλης. Οπότε από την ηλικία των 6-7 ετών είχα παρατηρήσει πολλά ουράνια αντικείμενα από μεγάλα τηλεσκόπια νιώθοντας δέος και θαυμασμό!
Φυσικά αυτό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην μετέπειτα ενασχόλησή μου με την δημιουργία ντοκιμαντέρ που αφορούν το Σύμπαν και την επιστήμη της Αστρονομίας – Αστροφυσικής..
Έχετε παρουσιάσει εκθέσεις φωτογραφίας νυχτερινού τοπίου και του ηλιακού συστήματος. Θα θέλατε να μας μοιραστείτε κάποιες από αυτές;
Φυσικά! Έχω παρουσιάσει τέσσερις ατομικές εκθέσεις φωτογραφίας που έχουν ταξιδέψει σε διάφορες πόλεις και νησιά της Ελλάδας όπως στην Αθήνα, τα Ιωάννινα, την Κόρινθο, την Νεμέα και την Σίφνο.
Η πρώτη έκθεση παρουσιάστηκε το 2013 με τίτλο «Η Ελλάδα των Άστρων», η δεύτερη το 2015 με τίτλο «Μεταξύ Ουρανού και Γης», η τρίτη το 2015 με τίτλο «Αρχαία Κόρινθος» όπου συμπεριλάμβανε φωτογραφίες νυχτερινού τοπίου από τους αρχαιολογικούς χώρους και τέλος το 2016 παρουσίασα την έκθεση με τίτλο «Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών» με φωτογραφίες από τις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ.
Έχετε επισκεφθεί πολλά μέρη του κόσμου για επιστημονική παρατήρηση και φωτογράφιση του νυχτερινού ουρανού. Ποιο ήταν αυτό που σας έκλεψε την καρδιά;
Έχω επισκεφθεί τα μεγαλύτερα Ευρωπαϊκά και Αμερικάνικα αστεροσκοπεία του κόσμου στην Αριζόνα, τη Χαβάη και τη Χιλή.
Πιστεύω ότι τα πιο εντυπωσιακά τοπία ήταν στην κορυφή του ηφαιστείου Mauna Kea στην Χαβάη όπου είναι εγκατεστημένο το τηλεσκόπιο Gemini διαμέτρου 8,1 μέτρων και το υψίπεδο Chajnantor της ερήμου Atacama στην Χιλή, όπου σε υψόμετρο 5,000 μέτρων είναι εγκατεστημένο το ραδιοτηλεσκόπιο ALMA που αποτελείται από 66 παραβολοειδείς κεραίες!
Λένε ότι η αστρονομία ξεκινάει ως χόμπι κι έπειτα καταλήγει ως τρόπος ζωής. Εσείς τί έχετε να προσθέσετε πάνω σε αυτό;
Η αλήθεια είναι ότι όποιος έχει κατανοήσει το μέγεθος του Σύμπαντος, αναθεωρεί τις βασικές αξίες της ζωής. Πιστεύω ότι παρατηρώντας τον έναστρο ουρανό, ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε κάτι καλύτερο.
Γνωρίζοντας λοιπόν και βιώνοντας το απέραντο μέσα από τη μελέτη του διαστήματος, καταφέρατε να βλέπετε με άλλα μάτια τη ζωή;
Μελετώντας και αναπαριστώντας το Σύμπαν κάποιος μπορεί να αντιληφθεί ότι βρισκόμαστε σε έναν μικρό πλανήτη που περιφέρεται γύρω από ένα μέτριο άστρο σε έναν από τα τρισεκατομμύρια γαλαξίες που υπάρχουν στο παρατηρούμενο Σύμπαν!
Αυτό με κάνει να καταλαβαίνω ότι τα περισσότερα πράγματα στα οποία δίνουμε μεγάλη αξία στην καθημερινή μας ζωή, στην πραγματικότητα είναι άνευ σημασίας.
Γνωρίζατε από πάντα ότι θέλετε να ασχοληθείτε με το αντικείμενο αυτής της επιστήμης; Τί εξοπλισμό χρειάζεται κάποιος για να ξεκινήσει να ασχολείται ερασιτεχνικά με την αστροπαρατήρηση και τον χώρο του διαστήματος;
Όχι, δεν το γνώριζα ότι θα ασχοληθώ με το συγκεκριμένο αντικείμενο.
Έχω σπουδάσει Ηλεκτρολόγος Μηχανικός αλλά πάντα μου άρεσε η αστρονομία, η φωτογραφία και η δημιουργία βίντεο σαν χόμπι. Τελικά έκανα το χόμπι επάγγελμα!
Για να ασχοληθεί κάποιος με την αστροπαρατήρηση θα χρειαστεί ένα ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο και βασικές γνώσεις αστρονομίας. Για να έχει όμως μια καλύτερη γνώση και κατανόηση των αστρονομικών φαινομένων, θα πρέπει να σπουδάσει Φυσική και να γνωρίζει καλά μαθηματικά !
Τι συμβολίζει για εσάς ο κόσμος του διαστήματος;
Το Άπειρο που είναι ασύλληπτο από τον ανθρώπινο νου !
Γνωρίζοντας πως τα πεφταστέρια είναι σκόνη ή μικρές πέτρες που συνήθως αφήνουν πίσω τους οι κομήτες, οι περισσότεροι δεν έχουμε πάψει να κάνουμε ευχή νιώθοντας πως κάτι μαγικό εκτυλίσσεται στα μάτια μας. Εσείς αν και επιστήμονας με παραπάνω γνώσεις του θέματος, διατηρείτε μέσα σας την «μαγεία» του ουρανού;
Πάντα ο ουρανός έχει μαγεία όταν τον παρατηρείς. Πάντα προκαλεί θαυμασμό, απορία και δέος παρόλο που στις μέρες μας έχουμε πολλές γνώσεις για τα περισσότερα φαινόμενα!
Ποιο είναι το πιο εντυπωσιακό θέαμα που έχετε αντικρίσει κάνοντας αυτήν τη δουλειά; Έχετε κάποιον αγαπημένο αστερισμό;
Το πιο εντυπωσιακό θέαμα που έχω αντικρίσει είναι ο κομήτης C/2020 F3 NEOWISE ο οποίος είχε πολύ μεγάλη ουρά και ήταν ορατή ακόμα και με γυμνό μάτι σε σκοτεινή τοποθεσία!
Ο αγαπημένος μου αστερισμός είναι ο Ωρίωνας. Ο σχηματισμός των αστεριών του Ωρίωνα, όπως τον βλέπουμε σήμερα δημιουργήθηκε περίπου 1.5 εκ. χρόνια πριν και στον αστερισμό αυτόν υπάρχουν πολλά εντυπωσιακά νεφελώματα για φωτογράφηση.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον Κύριο Φάνη Ματσόπουλο για τον χρόνο και την εμπιστοσύνη του, αλλά και για το εντυπωσιακό φωτογραφικό υλικό που μας πρόσφερε.
Του ευχόμαστε από καρδιάς κάθε καλό στην επαγγελματική και προσωπική πορεία της ζωής του!